తెలంగాణ బడ్జెట్‌ 2023-24
Telangana Budget 2023-24 in Telugu
Gk in Telugu || General Knowledge in Telugu
తెలంగాణ రాష్ట్ర బడ్జెట్‌ 2023-24 ను రాష్ట్ర ఆర్థిక శాఖ మంత్రివర్యులు శ్రీ తన్నీరు హరీష్‌రావు శాసనసభలో ప్రవేశపెట్టారు. వరసగా 4వ సారి హరీష్‌రావు బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టారు. నీటిపారుదలకు అధిక నిధులు కేటాయిస్తు, హరితహారానికి ప్రాధాన్యతనిస్తు, వ్యవసాయ రంగానికి ఊతమిస్తు, పారిశ్రామిక రంగం ముందుకు తీసుకెళ్తు మంత్రి హరీష్‌రావు 2,90,396 కోట్లతో తెలంగాణ బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టారు.
తెలంగాణ రాష్ట్ర బడ్జెట్‌లో రైతు సంక్షేమం, గ్రామీణాభివృద్ది లక్ష్యంగా 60 వేల కోట్లు కేటాయించింది. గ్రామీణ, పట్టణ ప్రాంతాల్లోని రహదారుల కొరకు ప్రత్యేకంగా నిధులు కేటాయించారు. ఎస్సీ, ఎస్టీ, బీసీ, మైనార్టీ సంక్షేమం కోసం గత సంవత్సరం కన్న అధిక నిధులు కేటాయించింది. రైతుబందు, ఋణమాఫీ, వ్యవసాయ విద్యుత్‌కు భారీ నిధులు కేటాయించింది. పేదల గృహ నిర్మాణానికి అధిక ప్రాధాన్యం ఇచ్చింది. ప్రతి శాసనసభ నియోజకవర్గానికి 1100 కుటుంబాలు లబ్దిపొందేలా 17,700 కోట్లను కేటాయించింది. ఖాళీ స్థలం ఉన్న పేదలు ఇల్లు నిర్మించుకోవడానికి 3 లక్షల రూపాయలు ఆర్థిక సహాయం చేసేందుకు 12 వేల కోట్లను కేటాయించింది. పల్లెప్రగతి, పట్టణ ప్రగతి పథకాలకు 4,844 కోట్లు కేటాయించింది. ముఖ్యమంత్రి ప్రత్యేక అభివృధ్ది నిధి కోసం 10 వేల 348 కోట్లు కేటాయించింది.
మంత్రి హరీష్‌రావు ప్రవేశపెట్టిన 2023-24 బడ్జెట్‌లో వ్యవసాయ రంగానికి వ్యవసాయ శాఖకు 26,831 కోట్లు, వైద్య ఆరోగ్య శాఖకు 12,161 కోట్లు, పరిశ్రమల శాఖకు 4037 కోట్లు, మహిళా, శిశు సంక్షేమం కొరకు 2,131 కోట్లు, విద్యాశాఖకు 19,093 కోట్లు, హోంశాఖకు 9599 కోట్లు, రోడ్లు మరియు భవనాలకు 2,500 కోట్లు, పంచాయితీ రాజ్‌, గ్రామీణాభివృద్దికి 31,426 కోట్లు కేటాయించినారు.
➠ తెలంగాణ బడ్జెట్‌ ముఖ్యాంశాలు :
- దేశంలో వ్యవసాయ వృద్ది రేటు 4% ఉండగా, తెలంగాణ రాష్ట్రంలో వ్యవసాయ మరియు దాని అనుబంధ రంగాల వృద్దిరేటు 7.4 శాతంగా ఉంది. ఇది భారత వృద్ది రేటు కన్న 3.4% ఎక్కువగా ఉంది.
- 11000 కోట్లతో వరంగల్‌లో హెల్త్‌ సిటీ నిర్మాణం,
- 2023-24 ఆర్థిక సంవత్సరంలో కొత్తగా నిర్మల్‌, ఆసిఫాబాద్‌, భూపాలపల్లి, జనగామ, కామారెడ్డి, కరీంనగర్‌, ఖమ్మం, రాజన్నసిరిసిల్ల, వికారాబాద్‌జిల్లాలలో మెడికల్‌ కాలేజీలు ఏర్పాటు చేయనున్నారు.
- ప్రతి మెడికల్‌ కాలేజీకి అనుబంధంగా నర్సింగ్‌ కాలేజీ ఏర్పాటు
- 2వేల బెడ్ల సామర్థ్యంతో సూపర్‌స్పెషాలిటి వైద్య సేవలు
- హరితహారం కార్యక్రమానికి అంతర్జాతీయ స్థాయిలో గుర్తింపు లభించింది. ఐక్యరాజ్యసమితిలో భాగమైన ఫుడ్‌ అండ్‌ అగ్రికల్చర్‌ ఆర్గనైజేషన్‌ హైద్రాబాద్‌ నగరాన్ని ట్రిసిటి గా వరుసగా రెండుసార్లు గుర్తించింది. భారతదేశంలో ఈ ఘనత సాధించిన ఏకైక రాష్ట్రం తెలంగాణ రాష్ట్రం.
- నీతిఆయోగ్‌ వెలువరిచే సుస్థిర అభివృద్ది లక్ష్యాల నివేదికలో, దేశంలో పచ్చదనం పెంపుదలలో తెలంగాణ రాష్ట్రం దేశంలో మొదటి స్థానంలో ఉంది.
- దక్షిణ కోరియాలోని ఇంటర్నేషనల్‌ అసోసియేషన్‌ ఆఫ్‌ హర్టికల్చర్‌ ప్రొడ్యూసర్స్‌ వరల్డ్‌ గ్రీన్‌సిటి అవార్డు-2022ను హైద్రాబాద్‌ నగరానికి అందించింది.
- తెలంగాణ తలసరి ఆదాయం 2013-14 సంవత్సరంలో 1,12,162 రూపాయలుగా ఉంది. ఇది 2022-23 సంవత్సరానికి గాను 3,17,115 రూపాయలు ఉండవచ్చని అంచనా వేసింది. ఇది జాతీయ సగటు తలసరిఆదాయం 1,70,620 రూపాయల కంటే 86 శాతం ఎక్కువ. జాతీయ తలసరి ఆదాయం కన్న తెలంగాణ తలసరి ఆదాయం 1,46,495 రూపాయలు ఎక్కువగా ఉంది.
- 2022-23 సర్వే ప్రకారం రాష్ట్ర జిఎస్డీపి ప్రస్తుత ధరల ప్రకారం 13.27 లక్షల కోట్లుగా నమోదైంది. 2020-21 తో పోల్చితే ఇది 15.4% వృద్దిని నమోదు చేసింది.
- 2021-22 లో రాష్ట్ర వ్యవసాయ రంగం , దాని అనుబంధ రంగాల స్థూల విలువ జోడింపు(జీవీఏ) తో పోల్చితే 2022-23 లో 11.9% వృద్ది రేటు నమోదైంది. ఇదే సమయంలో రాష్ట్ర జనాభాలో 45.8% మందికి వ్యవసాయ రంగం ఉపాధి కల్పించింది.
- 2022-23 లో పారిశ్రామిక రంగం జోడించిన జీవిఏ వృద్దిరేటు 10.5% నమోదైంది. 2021-22 లో 17.9% వృద్దిరేటు నమోదు చేసింది. సేవారంగం 2022-23 లో జీవిఏ 17.5 % నమోదైంది.
- 8 సంవత్సరాలలో ఐటి, పరిశ్రమలకు 3.31 లక్షల కోట్లు పెట్టుబడులు వచ్చాయి. 22.36 లక్షల ఉద్యోగాలు లభించాయి.
- తలసరి ఆదాయంలో రంగారెడ్డి జిల్లా ప్రథమ స్థానంలో తర్వాతి స్థానంలో హైద్రాబాద్‌ ఉంది.
- మండలాల సగటు జనాభా అతి తక్కువగా ఉన్న రాష్ట్రం తెలంగాణే. రాష్ట్రంలోని 612 మండలాలలో మొత్తం 3.75 కోట్ల జనాభా నివసిస్తున్నారు. దీనిప్రకారం ఒక్కో మండల సగటు జనాభా 61,366 గా ఉంది.
- మొబైల్‌ పోన్ల కనెక్షన్‌ల వినియోగ సాంద్రతలో తెలంగాణ రాష్ట్రం 9వ స్థానంలో ఉంది. దేశంలో ప్రతి 100 మందికి సగటున 83 కనెక్షన్‌లు ఉండగా, తెలంగాణ రాష్ట్రంలో 105 ఉన్నాయి.
- ధరణి పోర్టల్‌ ద్వారా ఏకకాలంలో రిజిస్ట్రేషన్‌-మ్యూటేషన్‌ పూర్తికి 47 నిమిషాలు సమయం పడుతుంది. 2020 నవంబర్‌ నుండి 2023 జనవరి వరకు 23.20 లక్షల లావాదేవీలు నమోదయ్యాయి.
- రానున్న 5 సంవత్సరాలలో 70 పారిశ్రామిక వాడలు ఏర్పాటు
- 100 బస్తీ దవాఖానాలు ఏర్పాటు
➠ దళిత గిరిజనులకు భారీ కేటాయింపులు :
దళిత గిరిజనుల అభివృద్ది కోసం రాష్ట్రం ప్రభుత్వం తీసుకువచ్చిన ప్రత్యేక అభివృద్ది నిధి (ఎస్‌ఢఎఫ్‌) చట్టానికి 2023 బడ్జెల్‌లో ప్రభుత్వం అధిక నిధులను కేటాయించినది. 2023-24 బడ్జెట్‌లో దళిత, గిరిజనులకు ఏకంగా 51,983 కోట్లు కేటాయించింది. ఇందులో ఎస్సీ ప్రత్యేక నిధి కోసం 36,750 కోట్లు, ఎస్టీ ప్రత్యేక అభివృద్ది నిధి కింద 15,232 కోట్లు కేటాయించింది. దళితబంధు ఒక్కో నియోజకవర్గానికి 1500 యూనిట్ల చొప్పున లబ్దిదారులను ఎంపిక చేసి 17,700 కోట్లు పంపిణీ చేయనుంది.
➠ పరిశ్రమలకు ఊతం :
పారిశ్రామికాభివృద్ది ప్రోత్సాహకాలకు ప్రాధాన్యతనిస్తూ పారిశ్రామిక రంగానికి 2023-2024 తెలంగాణ బడ్జెట్‌లో 4,037 కోట్లు మంజూరి చేశారు. నిర్వహణ వ్యయం కింద 254.77 కోట్లు, ప్రగతి కొరకు మరియు వివిధ అవసరాలకు 2,235.29 కోట్లు కేటాయించినారు. వీటితో పాటు ఎస్సీ అభివృద్ది నిధి నుండి 834.67 కోట్లు, ఎస్టీ అభివృద్ది నిధి నుండి 717.25 కోట్లు కేటాయించారు. పారిశ్రామిక ప్రోత్సాహకాలకు అధిక ప్రాధాన్యతనిస్తు 2,937.20 కోట్లు కేటాయించారు. విద్యుత్‌ సబ్సిడీకి 316.39 కోట్లు, చిన్న,సూక్ష్మ,మద్యతరహ పరిశ్రమలు, ఫుడ్‌ ప్రాసెసింగ్‌ పరిశ్రమలకు పావలావడ్డీని వర్తింప చేస్తూ 266.20 కోట్లు కేటాయించారు. రానున్న 5 సంవత్సరాలలో 70 పారిశ్రామిక వాడలు ఏర్పాటు చేయన్నున్నట్లు తెలిపింది. టిఎస్‌ ఐపాస్‌ ద్వారా ఇప్పటివరకు 22,110 యూనిట్లకు అనుమతులు ఇచ్చారు. 8 సంవత్సరాలలో ఐటి, పరిశ్రమలకు 3.31 లక్షల కోట్లు పెట్టుబడులు వచ్చాయి. 22.36 లక్షల ఉద్యోగాలు లభించాయి.
➠ కొత్తగా ప్రవేశపెట్టిన నేతన్న భీమాకు 50 కోట్లు :
నేత కార్మికుల కొరకు నూతనంగా ఏర్పాటు చేసిన నేతన్న భీమా తెలంగాణ బడ్జెట్‌ 2023-24 లో 50 కోట్లను కేటాయించారు. పరిశ్రమల శాఖకు అనుబంధంగా ఉన్న చేనేత, జౌళి పరిశ్రమల అభివృద్ది కోసం 2 కోట్ల చొప్పున కేటాయించారు. ఇసుక తవ్వకానికి టిఎస్‌ఎండిసీ ఖర్చులను తిరిగి చెల్లించేందుకు 120 కోట్లు కేటాయించారు.
➠ వ్యవసాయ రంగం :
తెలంగాణ బడ్జెట్‌ 2023-24 లో వ్యవసాయ రంగానికి 26,831 కోట్లను కేటాయించారు. ఈ మొత్త కేటాయింపులలో అధిక భాగం రైతుబంధు, రైతుభీమా, రైతుఋణ మాఫీ కొరకు వెచ్చించనున్నారు. ఇందులో రైతుఋణ మాఫి కొరకు 6,385 కోట్లను వెచ్చించనుంది. వ్యవసాయ రంగానికి కేటాయించిన దానిలో నుండి 1000 కోట్లను ఆయిల్‌ ఫామ్‌ కొరకు ఖర్చు చేయనుంది. రానున్న కాలంలో రాష్ట్రవ్యాప్తంగా 20 లక్షల ఎకరాల్లో ఆయిల్‌ఫాం సాగు చేపట్టాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. ఈ ఏడాది దాదాపు 2లక్షల ఎకరాల్లో ఆయిల్‌ఫాం సాగు కొరకు 1000 కోట్లను కేటాయించింది.
ఇందులో వ్యవసాయ యాంత్రీయకరణకు 377.35 కోట్లు, రైతులకు విత్తనాల సరఫరా కొరకు 39.25 కోట్లు, ప్రొఫెసర్‌ జయశంకర్‌ వ్యవసాయ విశ్వవిద్యాలయానికి 75 కోట్లు, కొండా లక్ష్మణ్‌ బాపూరి ఉ ద్యానవన విశ్వవిద్యాలయానికి 75 కోట్లు, రైతుబంధు సమితికి 3 కోట్లు, రైతువేధికలకు 12 కోట్లు, మార్కెట్‌ ఇంటర్వేన్షన్‌ ఫండ్‌కు 75.47 కోట్లు, వ్యవసాయ విస్తరణకు 1.99 కోట్లు, విత్తనాభివృద్దికి 25 కోట్లు కేటాయించనున్నారు.
➠ పంచాయితీ రాజ్‌, గ్రామీణాభివృద్ది శాఖలకు 31,426 కోట్లు :
తెలంగాణ బడ్జెట్‌ 2023-24 లో పంచాయితీ రాజ్‌, గ్రామీణాభివృద్ది శాఖలకు 31,426 కోట్లు కేటాయించారు. ఇందులో నుండి ఆసరా ఫించన్లు 12000 కోట్లు ఖర్చు చేయనున్నారు. జీతాలు మెయింటెనెన్స్‌ 9072 కోట్లు, పల్లె ప్రగతి 3360 కోట్లు, గ్రామీణ రోడ్ల నిర్వహణ కు 2000 కోట్లు, జాతీయ ఉపాధి హామి మ్యాచింగ్‌ గ్రాంట్‌ కొరకు 1635 కోట్లు, మిషన్‌ భగీరథకు 1600 కోట్లు ఖర్చు చేయనున్నారు.
➠ వైద్య ఆరోగ్య శాఖకు 12,161 కోట్లు :
తెలంగాణ బడ్జెట్‌ 2023-24 లో వైద్య ఆరోగ్య శాఖకు 12,161 కోట్లు కేటాయించారు. ఇందులో భాగంగా 100 బస్తీ దవాఖానాలు ఏర్పాటు చేయనున్నారు. 2023-24 ఆర్థిక సంవత్సరంలో కొత్తగా నిర్మల్‌, ఆసిఫాబాద్‌, భూపాలపల్లి, జనగామ, కామారెడ్డి, కరీంనగర్‌, ఖమ్మం, రాజన్నసిరిసిల్ల, వికారాబాద్‌ జిల్లాలలో మెడికల్‌ కాలేజీలు ఏర్పాటు చేయనున్నారు.
➠ ముఖ్యమంత్రి ప్రత్యేక నిధికి 10,384 కోట్లు :
ముఖ్యమంత్రి విచక్షణాధికారంతో అభివృద్ది పనుల కోసం కేటాయించే ప్రత్యేక అభివృద్ది నిధి (ఎస్‌డిఎఫ్‌) నే ముఖ్యమంత్రి ప్రత్యేక నిధి అంటారు. సీఎం కేసీఆర్‌ జిల్లా పర్యటనకు వెళ్లే సమయంలో అక్కడి ప్రజా ప్రతినిధులు, అభివృద్ది కార్యక్రమాలకు నిధులు కోరితే ఈ నిధినుండి కేటాయిస్తారు.
➠ విద్యాశాఖకు 19,093 కోట్లు కేటాయింపు :
తెలంగాణ బడ్జెట్‌ 2023-24 లో విద్యాశాఖకు 19,093 కోట్లు కేటాయించారు. విద్యారంగానికి కేటాయించిన బడ్జెట్‌ సింహభాగం ఉద్యోగుల వేతనాల చెల్లింపులకే వెళుతున్నాయి. మిగిలిన నిధులలో పాఠశాల విద్య, ఉన్నత విద్య, సాంకేతిక విద్యకు కేటాయించనున్నారు.
➠ అటవీశాఖకు 1471 కోట్లు :
ఆకుపచ్చ తెలంగాణ లక్ష్యంగా ప్రభుత్వం పచ్చదనానికి ప్రాధాన్యం ఇస్తుంది. ఫారెస్టు సర్వే ఆఫ్‌ ఇండియా రూపొందించిన నివేదిక -2021 ప్రకారం తెలంగాణ మొత్తం గ్రీన్‌కవర్‌ 7.70% పెరిగిందని తెలిపింది. ఇది 5.13 లక్షల ఎకరాలకు సమానం. ఐక్యరాజ్యసమితిలో భాగమైన ఫుడ్‌ అండ్‌ అగ్రికల్చర్‌ ఆర్గఏవో), అర్భన్‌ డే పౌండేషన్‌ హైద్రాబాద్‌ ఆఫ్‌ ద వరల్డ్‌గా వరుసగా రెండుసార్లు గుర్తించింది. 2015 సంవత్సరంలో తెలంగాణలో 19,854 చ.కి అడవి ఉంటే అది 2021 నాటికి 20,582 చ.కి కు పెరిగింది. 2015`-2021 మద్య అటవీ విస్తీర్ణం 6.85 శాతం పెరిగింది.
➠ పట్టణాలకు 11372 కోట్లు :
పట్టణాలకు రాష్ట్ర బడ్జెట్‌ లో 11,372 కోట్లు కేటాయించారు. ఇందులో 3,906 కోట్లను నిర్వహణ పద్దుకొరకు కేటాయించారు. పట్టణ ప్రగతికి 1,474 కోట్లు ఇవ్వగా, పట్టణాభివృద్దికి 6వేల కోట్లు కేటాయించారు. స్వయం సహాయక సంఘాలకు బ్యాంకుల ద్వారా తీసుకునే ఋణాల వడ్డీ చెల్లించేందుకు 651 కోట్లు , అమృత్‌ 2.0 కు గ్రాంట్‌ గా 259 కోట్లు, కరీంనగర్‌, వరంగల్‌ స్మార్ట్‌ సిటీలకు 341 కోట్లు కేటాయించారు. ఎయిర్‌పోర్టు మెట్రోకు 500 కోట్లు, హైద్రాబాద్‌కు 3496 కోట్లు కేటాయించారు.
➠ హోంశాఖ :
రాష్ట్ర బడ్జెట్‌లో హోంశాఖకు 9,599 కోట్లు కేటాయించారు. ఇందులో నిర్వహణ పద్దు కింద 8727.72 కోట్లు, ప్రగతి పద్దు కింద 871.24 కోట్లు కేటాయించారు. రాష్ట్రం విపత్తు నిర్వహణ, అగ్నిమాపక సర్వీస్‌ కు 32.14 కోట్లు, డిజిపి ఖాతా కింద నిర్వహణ పద్దు కొరకు 4789.30 కోట్లు కేటాయించారు. సైబర్‌ సెక్యురిటికి 35.50 కోట్లు, తెలంగాణ నార్కోటిక్స్‌ బ్యూరోకు 8.50 కోట్లు కేటాయించారు. కొత్త పోలీసు భవనాలు, స్టేషన్ల నిర్మాణానికి 100 కోట్లు, జిల్లా ఎస్పీ కార్యాలయాల భవన నిర్మాణాలకు 100 కోట్లు కేటాయించారు.
➠ బడ్జెట్‌ ముఖచిత్రం :
| మొత్తం బడ్జెట్‌ | 2,90,396 కోట్లు |
| మొత్తం వ్యయం | 2,90,396 కోట్లు |
| రెవెన్యూ రాబడి | 2,16,566 కోట్లు |
| రెవెన్యూ వ్యయం | 2,11,685 కోట్లు |
| రెవెన్యూ మిగులు | 4,882 కోట్లు |
| పన్ను రాబడి | 1,31,029 కోట్లు |
| పన్నేతర రాబడి | 22,808 కోట్లు |
| కేంద్ర పన్నుల్లో వాటా | 21,470 కోట్లు |
| గ్రాంట్‌ ఇన్‌ ఎయిడ్‌ | 41,259 కోట్లు |
| ఋణాలు | 40,615 కోట్లు |
| మూలధన వసూల్లు | 73,106 కోట్లు |
| మూలధన వ్యయం | 37,525 కోట్లు |
| మొత్తం వసూళ్లు | 2,89,672 కోట్లు |
| ద్రవ్యలోటు | 38,235 కోట్లు |
➠ వివిధ శాఖలకు కేటాయించిన నిధులు :
| వ్యవసాయ శాఖ | 26,831 కోట్లు |
| వైద్య ఆరోగ్య శాఖ | 12,161 కోట్లు |
| పరిశ్రమల శాఖ | 4037 కోట్లు |
| మహిళా, శిశు సంక్షేమం | 2,131 కోట్లు |
| విద్యాశాఖ | 19,093 కోట్లు |
| హోంశాఖ | 9599 కోట్లు |
| రోడ్లు మరియు భవనాలు | 2,500 కోట్లు |
| పంచాయితీ రాజ్‌, గ్రామీణాభివృద్ది | 31,426 కోట్లు |
| ఆర్థిక శాఖ | 49,749 కోట్లు |
| పురపాలక శాఖ | 11,372 కోట్లు |
| న్యాయ శాఖ | 1,665 కోట్లు |
| పరిశ్రమల శాఖ | 4,037 కోట్లు |
| నీటి పారుదల శాఖ | 26,885 కోట్లు |
| రెవెన్యూ శాఖ | 3,560 కోట్లు |
| కార్మిక, ఉపాధి శాఖ | 542 కోట్లు |
| ముఖ్యమంత్రి ప్రత్యేక నిధి | 10,384 కోట్లు |
| ప్రాజేక్టులు | 26,885 కోట్లు |
| విద్యుత్‌ శాఖ | 12,727 కోట్లు |
| రోడ్డు భవనాల శాఖ | 22,260 కోట్లు |
| హరితహారం, అటవీశాఖకు | 1471 కోట్లు |
| కళ్యాణలక్ష్మి | 3,210 కోట్లు |
| మిషన్‌ భగీరథ | 19,205 కోట్లు |
| ఆయిల్‌ ఫామ్‌ | 1000 కోట్లు |
| ప్రజాపంపిణీ వ్యవస్థ | 3,117 కోట్లు |
| చెక్‌డ్యామ్‌లు | 3,825 కోట్లు |
| షెడ్యూల్డ్‌ తెగల అభివృద్ది | 15,233 కోట్లు |
| దళితబంధు | 17,700 కోట్లు |
| డబుల్‌ బెడ్‌ రూం ఇల్లు | 2007 కోట్లు |
| ఎయిర్‌పోర్టు మెట్రో కనెక్టివిటి | 500 కోట్లు |
| బిసి సంక్షేమం | 6,229 కోట్లు |
| మైనార్టీ శాఖ | 2,200 కోట్లు |
| హరితహారం | 1,471 కోట్లు |
| కళ్యాణలక్ష్మి | 3,210 కోట్లు |
| రైతుబంధు | 17,700 కోట్లు |
| రైతుభీమా | 1,589 కోట్లు |
| రైతుఋణమాఫీ | 6,385 కోట్లు |
| ఆసరా పెన్షన్లు | 12,000 కోట్లు |
| ప్రణాళిక సంఘం | 11,495 కోట్లు |
| జర్నలిస్టుల సంక్షేమం | 100 కోట్ల కార్పస్‌ ఫంఢ్‌ |
| విద్యుత్‌ సబ్సిడీ | 12,000 కోట్లు |
| గిరిజన సంక్షేమం | 3,965 కోట్లు |
| పశు, మత్య్స శాఖ | 2,071 కోట్లు |
| రవాణా శాఖ | 1,644 కోట్లు |
| పర్యావరణం, అడవులు, సైన్స్‌ | 1,471 కోట్లు |
| సమాచార, కమ్యూనికేషన్స్‌ శాఖ | 366 కోట్లు |
| శాసన వ్యవస్థ | 168 కోట్లు |
| పట్టణ ప్రగతి | 1,474 కోట్లు |
| హరితహారం, అటవీశాఖకు | 1471 కోట్లు |
| కేసీఆర్‌ కిట్లు | 200 కోట్లు |
| గిరిజన సంక్షేమ | 3,965 కోట్లు |
| షెడ్యూల్డ్‌ కులాల అభివృద్ది కొరకు | 21,022 కోట్లు |
| ఉన్నత విద్య | 3,001 కోట్లు |
| పాఠశాల విద్య, సచివాలయం | 16,902 కోట్లు |
| క్రీడలకు | 135 కోట్లు |
0 Comments